Wakacje

Hel - wycieczka z Gdańska

21 sierpnia 2011r.

HEL. Po blisko dwugodzinnej podróży statek dobija do portu rybackiego w Helu. Port utworzono przez wybudowanie w końcu XIX w. półkolistego falochronu oraz pomostów. Rozbudowa i unowocześnienie portu nastąpiły po przyłączeniu go do Polski. Ciekawe są dzieje starej osady rybackiej Hel, leżącej na krańcu półwyspu, po stronie Zatoki Puckiej, czyli Małego Morza. Najdawniejsza jego przeszłość znana jest tylko z opowiadań ludowych i legend, które mówią o wielkiej zamożności mieszkańców, trudniących się żeglugą, handlem i kor-sarstwem. Legenda wskazuje nawet miejsce, gdzie zapadło się pod wodę owo miasto wraz ze wszystkimi mieszkańcami. Fantastyczna opowieść kaszubska jest prawdopodobnie odbiciem zdarzeń, które doprowadziły dawny Hel do zniknięcia z powierzchni ziemi. Leżał on w odległości 2 km na północny zachód od dzisiejszego, w okolicy cypla noszącego dotąd nazwę ?Stary Hel". Był zapewne dość ludną osadą, jeśli otrzymał w 1378 r. prawo miejskie. Dalszy rozrost miasta następuje dzięki kolonizacji, a także zbiegostwu chłopów uciskanych przez szlachtę i szukających tu schronienia. Początek Nowego Helu sięga połowy XV wieku. Osada ta rozwija się szybko. Od 1454 r. przechodzi z nadania Kazimierza Jagiellończyka w posiadanie Gdańska. Sprowadza to na mieszkańców Helu częste napady Krzyżaków i ich sprzymierzeńców podczas wojny 13-letniej. Pozostawione bez pomocy miasto ubożeje w tym czasie i podupada. W wieku XV i XVI istnieją jeszcze obydwie osady, wiodące z sobą ciągłe spory na tle gospodarczym, które w 1500 r. doprowadzają nawet do zbrojnego starcia. 74 Napady szwedzkie zniszczyły doszczętnie Stary Hel, tak że w początkach XVIII w. zanotowano jako jedyny ślad po nim tylko ruiny spalonego kościoła. Ludność obudwu osad skupiła się w dzisiejszym, korzystniej od dawnego położonym Helu. W czasach panowania pruskiego traci Hel prawa miejskie i pędzi żywot zapomnianej wioski rybackiej. Dopiero w początkach XX w. zaczyna przekształcać się w kąpielisko. Po powrocie do Polski i doprowadzeniu linii kolejowej oraz przywróceniu mu praw miejskich zaczyna się jego szybki rozwój, głównie jako portu rybackiego i miejscowości cieszącej się wielkim ruchem turystycznym i letniskowym. Pobudowano wówczas liczne wille, hotele, łazienki morskie z ciepłą wodą, otwarto restauracje itp. Znalazła również w Helu pomieszczenie placówka naukowa: Morskie Laboratorium Rybackie. Rozwój ten przerywa ostatnia wojna. Obecnie Hel chociaż przestał być kąpieliskiem, cieszy się jednak dużą frekwencją turystów w okresie letnim. Starsza część osady przedstawia się jako długa, dwoma rzędami drzew obsadzona ulica, zabudowana oryginalnymi, szczytem do niej zwróconymi domkami rybackimi. Najciekawszym poza porteęa obiektem turystycznym Helu jest latarnia morska. Dochodzi się do niej drogą prowadzącą na plażę, która znajduje się na końcu półwyspu. Pierwotna latarnia miała kształt wysokiego słupa, z zawieszonym kotłem miedzianym, w którym płonęła smoła. Dla obejrzenia tej osobliwości wybrał się pewnego razu statkiem na Hel król Jan III Sobieski. Obecna nowoczesna latarnia o sile 4 milionów świec rzuca regularne sygnały świetlne, widoczne przy dobrej pogodzie na odległość 60 km, pomagając w orientacji żeglarzom. Uzupełnienie stanowi potężna syrena elektryczna i radiolatar-nia. Precyzyjna aparatura obsługiwana jest przez posiadających specjalne przygotowanie techniczne pracowników* Wejście na latarnię nie jest dozwolone. Plaża, leżąca kilkaset metrów od latarni służy głównie turystom, przybywającym statkami dla zwiedzenia Helu. Od plaży do dworca kolejowego idzie się ponad 20 minut, należy więc wyjść wcześniej, by przed odjazdem zwiedzić wędzarnię ryb i opustoszały gotycki kościół z XV wieku, ze śladami przebudowy po pożarze w 1572 roku.